Led

1Aytaç Dürgen1Aytaç Dürgen Elektrik Elektronik Tek.Teknik Öğretmen(Kocaeli Üniv)Özet *Led aydınlatma ürünleri ve Led görüntüleme sistemleri sağladıkları enerji tasarrufu ve uzun ömürlü olmalar sebebi nedeniyle günümüzde oldukça fazla ilgi çekmektedirler. Bu çalışmada, Led ve led ile ilgili ürünlerin *Ar-Ge faaliyetleri tasarlanması üretilmesi konularına değinilerek konu ile ilgili dinamikler, kurum ve kuruluşların özel sektörün ve eğitim kurumlarının yapabilecek olduğu konular ele alınmıştır. Ayrıca örnek tasarımlara yer verilerek bu araştırmanın eğitimsel bir araç olarak kullanılması planlanmıştır.1.GirişGelişmiş teknoloji ürün olan ve her gün daha da gelişen led gündelik hayatımızda yerini almış durumdadır. Her geçen gün ise kullanımı artmakta ve çeşitli sektörlerin oluşmasına sebep olmaktadır. Bu teknolojinin henüz başlangıcında iken toplumsal sorumluluk olarak bu konuların araştırılması ilgili ürünlerin tasarlanması, tasarlanma süreçlerinde yer alacak unsurların belirlenmesi gerekli teknik insanların yetiştirilmesi gerekmektedir.Yine kurum, kuruluş yada özel sektörde bu konularda yetişmiş teknik insanların koordinatörlüğü üstlenerek gerekli teknik bilgiyi sağlamalı.bu bilgiler doğrultusunda hazırlanacak ürünlerin,tasarımların üretilmesi için gerekli iş gücünün eğitilmesi de amaçlanmaktadır.

LED Nedir ? Neden LED ?

Light Emitting Diode yani “ışık yayan diyot” kavramının kısaltmasıdır. İlk olarak 1907 yılında icat edilmiş ve kullanılmıştır. 1962 yılında ise elektronik ürünlerde kullanılmaya başlanmıştır. 1980-90’lı yıllar ise led tarihinde bir dönüm noktasıdır. Çünkü bu tarihlerde led lambalar yeşil,mavi,beyaz ve sarı olarak çeşitli renklerde üretilmeye başlamıştır ve verimlilikleri artırılmıştır. 1962 senesinden günümüze LED teknolojisi durmaksızın geliştirildi ve de üretim maliyetleri olağanüstü düzeyde aşağı çekildi. 2011-2012 yılları arasında küresel LED firmaları %22’lik bir çoğalma gösterdi. Bununla birlikte günümüzde 60-wattlık bir LED lambanın maliyeti yaklaşık %40 civarında düştü ve görünen o maliyetleri dahada düşecek. Tahmin edilen şu ki; 2030 yılına gelindiğinde LED lambalar piyasadaki tüm lambaların %75’ini oluşturacak. Günümüzde ise Led lambaların çeşitleri artmış ve kullanım alanları ise yaygınlaşmıştır. Çeşitli boyutlarda ve şekillerde üretilebilen led lambaların çok tercih edilme sebebi ise düşük enerji ile uzun süre kullanılabilmesidir. Öyleki bir adet flaman lambanın kullanım süresi 1500 saat, floresan lambanın kullanım süresi 30.000 saat iken, led lambanın kullanım süresi 50.000 saatten fazladır. Hatta günümüzde bazı led lambaların 100.000 saatten fazla süre kullanılabileceği yaşlandırma testleri ile anlaşılmıştır..2.1. Ledin kullanım alanları, sektörler Ledler, televizyon kumandasından futbol sahalarındaki dev ekranlara, cep telefonlarından kol saatlerine kadar pek çok alanda kullanılmaktadır. Hatta otomobillerde bile vazgeçilmez bir unsur haline gelmiştir ki bir otomobilde ortalama 300 adet led kullanılmaktadır. Bunun dışında bahçe, yol ve mekân aydınlatmalarında, reklam panolarında, trafik işaretlerinde, cep telefonlarının ekranında ve tuşların aydınlatılmasında, bilgisayarlarda, fotoğraf makinelerinde ve daha birçok alanda sorunsuz bir şekilde kullanılabilmektedir.2.2. Led kullanımında Dünya ülkeleri ne durumdaLed kullanımında dünyanın gelişmiş ülkeleri adeta birbirleri ile yarış içerisindedir. Bu yarışmacılardan bir kaçına değinecek olursak;2.2.1. KOREKore özellikle Led üretimi ve Ledin geliştirilmesi üzerinde oldukça mesafe kat etmiş durumdadır. Kore özellikle Ledler için kimyasalların hazırlanıp hazır çip(ledin ışık veren Core kısmı) halde dünyada led üreticililerinin bir çoğuna destek ve stok sunmaktadır. 2000 yılından bu yana patent almış 58 patentli led modelinin yarısına yakını Koreli firmalara aittir. Kore Led ürünlerine dönüşümünü neredeyse tamamlamış maksimum enerji tasarrufu sağlamıştır.2.2.2. ÇİN HALK CUMHURİYETİÇin halk cumhuriyeti bu yarışta hem led üretiminde hem led ürünler ile ilgili tasarım ve ar-ge de hemde bu tasarımların ürün haline getirmede oldukça ileri seviyelerde. Çin halk cumhuriyeti otoyollar,stadyumlar,fabrikalar ,kamu binalarında ve evlerde led dönüşümünü %70 oranında tamamlamış durumdadır.2.2.3. AMERİKAAmerika Led ile ilgili ar-ge faaliyetlerini tamamlamış ve bu konuda uzman olmuş tercih edilen bir led üretici markaya sahiptir. Bu firmanın gözetiminde ürünler geliştiren firmaların ürünleri ile led dönüşümü hızlı bir şekilde devam ettirmektedirler.2.2.4. ALMANYAAlmanya led ürünlerini şuanda ileri seviyede geliştirdiği güneş enerjisi ile elektrik üretimi ile birleştirerek güneş panellerinin aydınlatma konusunda maksimum verimle kullanmayı amaçlamaktadır ve bu konuda ürünler geliştirmektedir. Bunun yanı sıra dünya markası olmuş firmaları tarafından üretilen led ve led ürünleri ile lede dönüşüme son hız devam etmektedir.2.3. Led kullanımında Türkiye ne durumdaÜlkemiz led dönüşümüne led’li ürünlerin kullanımına önem vermekte bu konu ile ilgili yasal düzenlemeyi bile hazırlamış durumda. SECOL, ülkemizde LED üretimi konusunda ilk ve tek yerli firma olarak iki yıldan fazla süren araştırma ve çalışmalar sonucunda 2009 yılının ilk çeyreğinde ancak gerekli ilgiyi görememiş ürettiği Led’i kullanarak ürün haline getirecek sektör ve alt üreticilerinin olmamasından dolayı istediği yerlere maalesef ulaşamamıştır. Ve bu konudaki bir çok girişimci bu Pazar sıkıntılarından dolayı bu hevesten vaz geçmektedir. Bu konuda bir çok kurum kuruluş ve özel sektöre görev düşmektedir. Ülkemiz led ve ledli ürünleri maalesef sadece tüketir durumda ve özellikle Çindeki üreticilerin iştahını kabartmaktadır. Ve sektörel olarak sadece ciddi paralar kazanmak için yapılan yatırımların çoğunda ülkeye kalitesi düşük ledli ürünler ithal edilmekte ve enerji tasarrufu sağlayacakken hüsranla sonuçlanıp maddi israfa yol açmaktadır.Hazırladığım projede sadece tüketici olduğumuz led ve led ürünlerinde ilgili konuların tekniklerin araştırılıp, geliştirilip ve üretilmesinde üzerimize düşenler nelerdir bunlar başlıklar halinde aşağıda yer almaktadır.3.TÜBİTAK bu kalkınma projesine nasıl destek verecektir?Ülkemizde ileri düzeyde bilimsel araştırma yapan, sürekli yeni arayışlar içinde bulunan ve durmak bilmeden çalışan kurumumuz LED ürünlerin Ar-Ge ve inovasyon çalışmalarını üstlenip, bu alanda çalışma yapacak üniversitelere gerekli bilgi ve maddi desteği vermelidir. Türk malı Ledi üretmeye başlayacak olan iş adamlarımıza yeterli bilimsel desteği verip onları teşvik etmelidir.3.1.Üniversitelerimiz bu projeye nasıl destek verecektir?2007 yılında üniversitelerimiz Ar-Ge çalışma atağı yapmıştır. Ar-Ge laboratuarları olmayan üniversitlerimize yeni Ar-Ge departmanları kurulmuştur. Ülkemizin önde gelen üniversiteleri Yerli üretim Lede geçmek için gerekli olan bilimsel araştırmayı, ilk prototiplerin üretilmesi, Ledin bütün kullanım alanlarında yerli üretim lede geçilmesi için gerekli araştırmaların yapılması konusunda destek verecektir. Bunun için özellikle kimya ve elektronik mühendislik ana bilim dallarına önemli görevler düşmektedir.3.2.Meslek liseleri bu projenin neresindeGeçtiğimiz yıllarda başlatılmış olan “Meslek Lisesi Memleket Meselesi” projesindeki fikirler doğrultusunda da görevler üstlenmesi gerekmektedir. Bu görevler LED ile ilgili ana ve yan ürünlerin üretim süreçlerinde yer almasıdır. Bu sayede meslek lisesinde ki öğrencilere görerek-yaparak eğitim modelinin de uygulanması söz konusu olacaktır.Birkaç yıllık süre içerisinde bu projeden mezun olan öğrenciler konularında deneyimli birer personel olarak özel sektörde aranan kalifiye elaman sorunu da çözülmüş olacaktır.”Meslek Lisesi Memleket Atölyesi” gibi projelerle diğer tüm üretimsel sektörlere de uyarlanabilir.3.3. Türk malı LED’in üretimine geçildiğinde ülkemizde oluşacak yeni istihdam kaynakları nelerdir?Sadece bir adet Türk malı LED ampulün üretimsel süreçleri ele alındığında; *Ampulün elektronik devre tasarımının yapılması konusunda teknik elemanlara ihtiyaç duyulacak. *LEDleri şebeke voltajı ile çalıştıracak sürücü devrelerin tasarlanması sürecinde yine teknik elemanlara ihtiyaç duyulacak. *Kalite kontrolcüsünden, pazarlamacısına kadar birçok iş kolunda ciddi istihdama ihtiyaç duyulacaktır. Ledin kullanım alanları göz önüne alındığında(açık hava reklamcılığı, karayolları ve şalt sahalarının aydınlatılması, otoyolları trafik ve sinyalizasyonları, otomotiv sektörü…)hesaba katıldığında bu istihdam oranın çok yüksek olacağı anlaşılacaktır.